بررسی پیامدهای طرح یکپارچه سازی اراضی بر توسعه پایدار روستایی
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: چهارمین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایران
نویسندگان
1دانشیار، دانشگاه رازی، پردیس کشاورزی ومنابع طبیعی
2دانشجویان دکترای توسعه کشاورزی، دانشگاه رازی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
3استادیار، دانشگاه رازی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
چکیده
کوچکی واحدهای بهره برداری و پراکندگی قطعات آن، همواره یکی از مهم ترین چالش های ساختاری نظام بهره
برداری کشورمان بوده که آینده توسعه کشاورزی را با تهدید جدی مواجه ساخته است. طرح تجهیز، نوسازی و یکپارچه
سازی اراضی از جمله راهکارهایی است که می تواند تا حد زیادی این چالش را مرتفع سازد. سیاستگذاران بخش
کشاورزی طبیعتاً به منظور بهره برداری بهینه از عوامل تولید و دستیابی به هدف ها توسعه، یکپارچه سازی اراضی را
توصیه می کنند، اما آیا این چنین طرح ها تنها دارای پیامدهای مثبت هستند؟ آیا پیامدهای این طرح ها در جهت توسعه
پایدار می باشد یا ناپایدار؟ لذا هدف از تحقیق حاضر، بررسی پیامدهای طرح یکپارچه سازی اراضی بر توسعه پایدار
روستایی می باشد. به همین منظور با استفاده از روش کیفی تئوری بنیانی سه روستای جلوگیره سفلی، صفی آباد و سراب
شله به عنوان روستاهای تحت پوشش طرح، مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری با توجه به طبیعت تحقیق
کیفی از نوع هدفمند انتخاب شد و داده های مورد نیاز با استفاده از تکنیک های: درخت مشکل، ماتریس رتبه بندی،
گروه متمرکز و مصاحبه انفرادی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز از طریق کدگذاری انجام پذیرفت. یافته
های حاصل نشان داد این طرح با پیامدهای منفی نظیر کاهش عملکرد زمین های زراعی؛ افزایش اجاره بهاء زمین؛
افزایش مشکلات اقتصادی کشاورزان کم زمین؛ از بین رفتن زهکش سنتی روستا و ایجاد آب گرفتگی در روستا؛ از بین
رفتن رودخانه طبیعی و در نتیجه آب گرفتگی مزارع؛ از بین رفتن مرز طبیعی روستاها و ایجاد درگیری میان روستاییان؛
خاکبرداری بیش از حد و آهکی شدن زمین؛ غرقابی شدن زمین ها در برخی از نواحی؛ آلودگی آب کانال ها و خشک
شدن محصولات جالیزی و....همراه می باشد که توسعه پایدار روستایی را تهدید می نماید
برداری کشورمان بوده که آینده توسعه کشاورزی را با تهدید جدی مواجه ساخته است. طرح تجهیز، نوسازی و یکپارچه
سازی اراضی از جمله راهکارهایی است که می تواند تا حد زیادی این چالش را مرتفع سازد. سیاستگذاران بخش
کشاورزی طبیعتاً به منظور بهره برداری بهینه از عوامل تولید و دستیابی به هدف ها توسعه، یکپارچه سازی اراضی را
توصیه می کنند، اما آیا این چنین طرح ها تنها دارای پیامدهای مثبت هستند؟ آیا پیامدهای این طرح ها در جهت توسعه
پایدار می باشد یا ناپایدار؟ لذا هدف از تحقیق حاضر، بررسی پیامدهای طرح یکپارچه سازی اراضی بر توسعه پایدار
روستایی می باشد. به همین منظور با استفاده از روش کیفی تئوری بنیانی سه روستای جلوگیره سفلی، صفی آباد و سراب
شله به عنوان روستاهای تحت پوشش طرح، مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری با توجه به طبیعت تحقیق
کیفی از نوع هدفمند انتخاب شد و داده های مورد نیاز با استفاده از تکنیک های: درخت مشکل، ماتریس رتبه بندی،
گروه متمرکز و مصاحبه انفرادی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز از طریق کدگذاری انجام پذیرفت. یافته
های حاصل نشان داد این طرح با پیامدهای منفی نظیر کاهش عملکرد زمین های زراعی؛ افزایش اجاره بهاء زمین؛
افزایش مشکلات اقتصادی کشاورزان کم زمین؛ از بین رفتن زهکش سنتی روستا و ایجاد آب گرفتگی در روستا؛ از بین
رفتن رودخانه طبیعی و در نتیجه آب گرفتگی مزارع؛ از بین رفتن مرز طبیعی روستاها و ایجاد درگیری میان روستاییان؛
خاکبرداری بیش از حد و آهکی شدن زمین؛ غرقابی شدن زمین ها در برخی از نواحی؛ آلودگی آب کانال ها و خشک
شدن محصولات جالیزی و....همراه می باشد که توسعه پایدار روستایی را تهدید می نماید
کلیدواژه ها