ارزیابی عملکرد شرکتهای خدمات مشاورهای، فنی و مهندسیکشاورزی موفق در شهرستان بروجن
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: چهارمین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایران
نویسندگان
1استادیار ترویج و توسعه کشاورزی، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
2دانشجوی سابق کارشناسی ارشد توسعه روستایی، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشگاه یاسوج
چکیده
گسترش شرکتهای خدمات مشاورهی در بخش کشاورزی یکی از راهکارهای بهینه در جهت توسعهی کشاورزی ایران
است. در این راستا، دولت ایجاد شرکتهای تحت عنوان شبکهی خدمات مشاورهای، فنی و مهندسی کشاورزی را در
دستور کار خود قرار داده و نظر بر این است که در پایان پنج سال، کل فعالیتهای خدماتی کشاورزی به بخش غیر
دولتی و در اصل به شرکتهای خدمات مشاورهای واگذار گردند. اکنون که چندسالی است از فعالیت این شرکتها
میگذرد، بررسی عملکرد آنان زمینهی شناسایی کاستیها و گسترش، و نهایتاً موفقیت این شرکتها را افزون میکند.
بنابراین، هدف مقاله حاضر ارزیابی عملکرد و عوامل مؤثر بر آن در شرکتهای خدمات مشاورهای، فنی و مهندسی
کشاورزی موفق در شهرستان بروجن بود. برای این منظور از روش پژوهش مطالعهی چند موردی جزءنگر استفاده شد.
جامعهی آماری پژوهش 10 شرکت فعال و موفق خدمات مشاورهای کشاورزی این شهرستان بود که با استفاده از
نمونهگیری بحرانی تصادفی تعداد پنج شرکت انتخاب و اعضای آنها مورد مطالعه قرارگرفتند. بدین ترتیب از پنج
شرکت موفق با مجموع 57 عضو، مطالعه به عمل آمد. ابزار پژوهش، مصاحبهی ساختارمند با استفاده از
پرسشنامهای حاوی سئوالات باز و بسته بود که روایی صوری آن تأیید شد و پایایی آن نیز با انجام یک مطالعهی راهنما
و مقدار آلفای کرونباخ 63 /0 تا 94 /0 برای متغیرهای گوناگون به دست آمد. یافتهها نشان داد، عملکرد
شرکتهای خدمات مشاورهای مورد مطالعه در حد متوسطی است. فزون برآن، وضعیت شرکتهای مورد مطالعه در
اجزاء ششگانهی عملکرد (تهیهبستر، کاشت، داشت، برداشت، پس از برداشت، خدمات ترویجی-آموزشی) نیز در سطح
متوسطی قرار داشت. این شرکتهای تنها در ارائه خدمات آموزشی- ترویجی، فعالیتهای گستردهتری داشتهاند. تحلیل
مدل رگرسیونی نشان داد از میان سازهها و ویژگیهای مورد مطالعه، «شرایط اجتماعی حاکم بر شرکت»، «حمایتهای
دولت»، و«اعتماد اعضاء به یکدیگر» به عنوان تعیینکنندههای پراهمیت و معنادار در پیشبینی عملکرد شرکتهای
خدمات مشاورهای کشاورزی شناسایی شدند.
است. در این راستا، دولت ایجاد شرکتهای تحت عنوان شبکهی خدمات مشاورهای، فنی و مهندسی کشاورزی را در
دستور کار خود قرار داده و نظر بر این است که در پایان پنج سال، کل فعالیتهای خدماتی کشاورزی به بخش غیر
دولتی و در اصل به شرکتهای خدمات مشاورهای واگذار گردند. اکنون که چندسالی است از فعالیت این شرکتها
میگذرد، بررسی عملکرد آنان زمینهی شناسایی کاستیها و گسترش، و نهایتاً موفقیت این شرکتها را افزون میکند.
بنابراین، هدف مقاله حاضر ارزیابی عملکرد و عوامل مؤثر بر آن در شرکتهای خدمات مشاورهای، فنی و مهندسی
کشاورزی موفق در شهرستان بروجن بود. برای این منظور از روش پژوهش مطالعهی چند موردی جزءنگر استفاده شد.
جامعهی آماری پژوهش 10 شرکت فعال و موفق خدمات مشاورهای کشاورزی این شهرستان بود که با استفاده از
نمونهگیری بحرانی تصادفی تعداد پنج شرکت انتخاب و اعضای آنها مورد مطالعه قرارگرفتند. بدین ترتیب از پنج
شرکت موفق با مجموع 57 عضو، مطالعه به عمل آمد. ابزار پژوهش، مصاحبهی ساختارمند با استفاده از
پرسشنامهای حاوی سئوالات باز و بسته بود که روایی صوری آن تأیید شد و پایایی آن نیز با انجام یک مطالعهی راهنما
و مقدار آلفای کرونباخ 63 /0 تا 94 /0 برای متغیرهای گوناگون به دست آمد. یافتهها نشان داد، عملکرد
شرکتهای خدمات مشاورهای مورد مطالعه در حد متوسطی است. فزون برآن، وضعیت شرکتهای مورد مطالعه در
اجزاء ششگانهی عملکرد (تهیهبستر، کاشت، داشت، برداشت، پس از برداشت، خدمات ترویجی-آموزشی) نیز در سطح
متوسطی قرار داشت. این شرکتهای تنها در ارائه خدمات آموزشی- ترویجی، فعالیتهای گستردهتری داشتهاند. تحلیل
مدل رگرسیونی نشان داد از میان سازهها و ویژگیهای مورد مطالعه، «شرایط اجتماعی حاکم بر شرکت»، «حمایتهای
دولت»، و«اعتماد اعضاء به یکدیگر» به عنوان تعیینکنندههای پراهمیت و معنادار در پیشبینی عملکرد شرکتهای
خدمات مشاورهای کشاورزی شناسایی شدند.
کلیدواژه ها