پذیرفته شده برای پوستر

عنوان دوره: چهارمین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایران

¹استادیار ترویج کشاورزی و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان

²دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه زنجان

علی رغم اهمیت منابع طبیعی، روند تخریب منابع طبیعی کشور، بویژه به دلیل شیوه های کنونی بهره برداری، رو به
افزایش است. این مساله بکارگیری یک رهیافت مدیریت پایدار منابع طبیعی را جهت حفظ، بهره برداری و توسعه این
منابع ضروری می داند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر تخریب منابع طبیعی و ارائه راهکارهایی جهت
مدیریت آنها با تاکید بر ترویج منابع طبیعی صورت گرفته است و یک مطالعه موردی مبتنی بر یک رویکرد کیفی گرا
در روستای قوزلو واقع در شهرستان ماهنشان استان زنجان را با استفاده از فنون گروههای متمرکز، مصاحبه های نیمه
ساختار یافته، و شیوه های ارزیابی سریع مشارکتی بکار گرفته است. یافته ها نشان داد که دو نوع چالش درونی و
بیرونی خانوارهای بهره بردار از منابع طبیعی را در روستا تحت تاثیر قرار می دهند. مهمترین چالش های ناشی از درون
روستا عبارت بودند از: استفاده بی رویه از مراتع، عدم رعایت زمان مناسب چرا، چرای مفرط، وجود دام مازاد بر مراتع،
و کم توجهی بهره برداران به اهمیت و ارزش منابع طبیعی. همچنین عواملی همچون عدم پشتیبانی سرمایه گذاری،
سیاستی، نهاده ای و ترویجی از خانوارهای روستایی به عنوان چالشهای بیرونی مهمی محسوب می گردند که بهره
برداران منابع طبیعی را تحت تاثیر قرار می دهند. با بکارگیری یک رهیافت ترویجی مبتنی بر مدیریت شبکه دانش در
عرصه مدیریت منابع طبیعی، می توان ظرفیت خانوارهای روستایی را در جهت استفاده و توسعه این منابع به صورتی
پایدار تقویت نمود.

مدیریت منابع طبیعی؛ پایدار؛ ترویج؛ ظرفیت سازی؛ بهره برداری